‘कोभिड पछि लामो थकाइ को कारण माइटोकोन्ड्र्रिया को क्षमता मा कमी’

अनुसन्धान कर्ताहरूले कोभिड संक्रमण पछि लामो थकानको मुख्य कारण पत्ता लगाएका छन् । वास्तवमा, यो शरीरको मांसपेशीहरूलाई ऊर्जा आपूर्ति गर्ने माइटोकोन्ड्रियाको ऊर्जा उत्पादन क्षमतामा गिरावटको कारण हुन्छ ।

आम्सटर्डम विश्वविद्यालय मेडिकल सेन्टर की प्रा.मिशेल वान वुग्टको यो अनुसन्धान नेचर जर्नलमा प्रकाशित भएको छ । लामो समय सम्म कोभिड बाट संक्रमित रहने व्यक्तिको मांसपेशी कोषहरूमा रहेको माइटोकोन्ड्रियाले स्वस्थ व्यक्तिको तुलनामा कम ऊर्जा उत्पादन गर्ने मिशेल वुग्ट बताउँछिन् ।

कोषिका स्तरमा जैव रासायनिक प्रतिक्रिया को माध्यम ले शक्ति दिन जिम्मेवार माइटोकोन्ड्रिया जब कम शक्ति उत्पन्न गर्छ, तव सम्पूर्ण शरीर शक्ति हीन अनुभव गर्छ ।

उनले अध्ययनमा २१ जना स्वस्थ व्यक्ति सहित लामो समयदेखि कोभिडबाट सङ्क्रमित २५ जनालाई समावेश गरेको बताए । दुवै समूहलाई १५ मिनेट सम्म साइकल चलाउन भनियो।

अनुसन्धान कर्ताहरूले परीक्षणको एक हप्ता अघि र एक दिन पछि उनीहरूको रगत र मांसपेशीको तन्तु जाँच गरे र पत्ता लगाए कि कोभिड पीडितहरूको मांसपेशीको तन्तुमा धेरै असामान्यताहरू थिए । कोशिकाको ऊर्जा कारखाना पनि भनिने मांसपेशीहरूको माइटोकोन्ड्रियाले पूर्ण दक्षतामा ऊर्जा उत्पादन गर्न सकिरहेको थिएन ।

कोभिड पीडितको लागि व्यायाम बढी उपयोगी छैन

प्रा.वुग्ट को अनुसार कोभिड बाट पीडित व्यक्तिहरूको लागि व्यायाम धेरै उपयोगी छैन, किन भने यसले उनीहरूको थकान लाई अझ बढाउँछ । तसर्थ, त्यस्ता व्यक्तिहरूले पहिले शारीरिक श्रमको लागि आफ्नो क्षमता पहिचान गर्नुपर्छ र त्यसपछि मात्र व्यायाम जस्ता गतिविधिहरूमा संलग्न हुनु पर्दछ । ताकि तिनिहरू पीईएम (प्रोटिन इनर्जी माल न्युट्रिसन) को अवस्थाबाट बच्न सक्छन् । उदाहरणका लागि, त्यस्ता व्यक्तिहरूले दौडनु को सट्टा हिँड्नुपर्छ, ट्रयाकमा साइकल चलाउनु को सट्टा विद्युतीय साइकल प्रयोग गर्नुपर्छ ।

व्यायामले निको हुने सम्भावना कम

प्रा.वुग्ट भन्छिन् कि शारीरिक व्यायाम र फिजियोथेरापी मार्फत यस्ता व्यक्तिहरू मा निको हुने सम्भावना कम हुन्छ । त्यसैले यस्ता व्यक्तिले बढी आराम गर्नुपर्छ।